Rok 1945, miałam dziewięć lat. Czytam książkę Magdaleny Grzebałkowskiej zdumiona, jak mało wiem o tej chwili między straszną wojną a niepewną nadzieją. A co wiedzą urodzeni ćwierć czy pół wieku po mnie? O tęsknocie, bezradności i sprycie pierwszych osadników na Ziemiach Odzyskanych, o grotesce szabru, o zatopieniu okrętu "Wilhelm Gustlof" z tysiącami niemieckich cywilów, o otwockiej próbie przywrócenia dzieciństwa sierotom żydowskim, o zasiedlaniu gruzów Warszawy (wojsko wzywa, by ludzie znaczyli miejsca, gdzie mogą być miny, najlepiej - pękiem słomy na żerdzi). Autorka dotarła do świadków i uczestników wszystkich historii i zachowała język ich opowieści, bezlik zdumiewających szczegółów, łzy, namysł, ale także śmiech, jak w życiu. To był rok wyjątkowo intensywnego życia i czuje się to na każdej stronie tych świetnych reportaży. [Małgorzata Szejnert, reporterka]
1945 to rok pełen sprzeczności i chaosu. Jest w nim wszystko: potężne nadzieje związane z końcem wojny i gorycz pokoju. Radość, że przeżyliśmy i obrazy masowych ekshumacji. Heroiczna odbudowa oraz szaber i korupcja. Przemoc wobec Polaków i Polaków wobec "obcych". Złożoność tego czasu doskonale uchwyciła Magdalena Grzebałkowska, pokazując ten rok z perspektywy zwyczajnych ludzi. Reportaż z jądra ciemności? Pobojowiska? Nie tylko. To także opowieść o powrocie do życia. [Marcin Zaremba, historyk]
UWAGI:
Mapy na wyklejkach. Bibliogr. s. 399-403. Indeks.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Skąd przylecieli cichociemni? Ile lat miał najmłodszy partyzant? Jakimi samolotami latał czworonożny kapral Ciapek? Tom Bohaterowie II wojny światowej opowiada o prawdziwych herosach, którzy w obliczu przeważających sił wroga nie bali się stawić im czoła. Znajdziemy tu historię majora Henryka Dobrzańskiego, pseudonim "Hubal", który zorganizował groźny oddział 300 partyzantów i skutecznie walczył z hitlerowcami. Poznamy też superszpiega Krystynę Skarbek, pracującą w tajnych służbach Jej Królewskiej Mości, niczym James Bond.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Generał Władysław Anders wszedł do historii przede wszystkim jako twórca i dowódca Armii Polskiej w ZSRR oraz dowódca słynnego 2 Korpusu Polskiego, który walczył w krwawej bitwie o Monte Cassino. Ale fakty znane z podręczników i opracowań dotyczących II wojny światowej nie wystarczą. O życiu prywatnym generała, rodzinie, marzeniach, słabostkach, a także o walce o właściwą pamięć o nim opowiada w swej książce jego córka - Anna Maria Anders. Obok wielu ciekawostek i fotografii z rodzinnego albumu Andersów Córka generała i piosenkarki ukazuje losy Polki, urodzonej po wojnie na emigracji, dziecka znanych rodziców, które dorasta i szuka własnej życiowej drogi w pędzącym wciąż naprzód świecie.
UWAGI:
Indeks. Oznaczenia odpowiedzialności: Anna Maria Anders ; koncepcja i układ książki Roman Dziewoński.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Książka ta jest beletryzowaną biografią podpułkownika Bolesława Ziemiańskiego - bohaterskiego obrońcy Ojczyzny w latach 1918-1920, następnie szefa be,wederskiej ochrony Marszałka Józefa Piłsudskiego, w czasie II wojny światowej - oficera poslkiego wywiadu w Rumunii, wreszcie więźnia komunistycznej bezpieki w Polsce Ludowej, ofiary bestialstwa rządzących nią zbrodniarzy. Podpułkownik Bolesław Ziemiański wszystko poświęcił służbie Ojczyźnie. Zaczął jako nastoletni chłopak, w wieku 16 lat biorąc udział w walkach o Przemyśl, gdzie się urodził, i Lwów. Później zaangażował się w pracę wywiadowczą w Wilnie, a po przeniesieniu do Warszawy został aniołem stróżem Józefa Piłsudskiego. Było to zadanie niełatwe, bo Marszałek ochrony bardzo nie lubił i często w ostatniej chwili decydował się na wyjście poza Belweder, a Ziemiański dwoił się i troił, by zapewnić mu bezpieczeństwo. Musiał mieć oko na całe otoczenie Piłsudskiego, szybko więc dorobił się wielu wrogów, m.in. w osobie Edwarda Śmigłego-Rydza. * Po śmierci Piłsudskiego nie było już dla niego miejsca w Belwederze, zajął się więc wywiadem. Całą II wojnę światową spędził w Rumunii, gdzie internowano polskie władze i wojsko. Dzięki licznym kontaktom i przyjaźniom, umożliwił ucieczkę na Zachód wielu Polakom, zarówno wojskowym, jak i cywilom. Gdy inwigilacja jego osoby nasiliła się, zaczął posługiwać się panieńskim nazwiskiem żony i jako Mościbrodzki kontynuował działalność wywiadowczą. * W 1941 dalsze przebywanie w Rumunii stało się dla niego zbyt niebezpieczne, podjął decyzję o ucieczce przez Turcję. Nie zdążył. Wytrwał na placówce wywiadowczej jeszcze dwa lata, po czym został aresztowany. W 1945 został uprowadzony do Polski, gdzie czekały go lata więzienia, tortur i prześladowań. A wszystko za to, że całe swoje życie poświęcił wolnej Polsce.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Żołnierze AK przyjęli ich jak sojuszników - oni potraktowali ich jak wrogów: kulą w głowę lub uwięzieniem. Przez cywilów witani byli kwiatami i chlebem - tyle że oni chcieli zegarków, wódki oraz kobiet. Biada tym, którzy odmówili.
Stanisław Jankowski pisze w tej książce - niczym w akcie oskarżenia - o tym, jak sowieccy "wyzwoliciele" zastąpili niemieckich strażników Majdanka i Auschwitz, jak wysyłali do łagrów żołnierzy podziemia i górników. Opowiada o pacyfikacjach, egzekucjach odwetowych, gwałtach, podpaleniu gnieźnieńskiej katedry. Opisuje strzelaniny żołnierzy WP i milicjantów z "sojusznikami" oraz śmierć polskich urzędników, którzy usiłowali zaprowadzić porządek. Gdyby nie ujawnione przez autora dokumenty, trudno byłoby uwierzyć, że to wszystko rzeczywiście się zdarzyło, że tak naprawdę wyglądało wyzwolenie po sowiecku.
UWAGI:
Bibliografia na stronach 367-376. Indeks.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
ZE BROJNĄ POMOCĄ WIĘŹNIOM GESTAPO, SS I NKWD. W czasie II wojny światowej żołnierze polskiego podziemia ponad dwieście razy zbrojnie odbijali uwięzionych. Były to akcje nadzwyczaj trudne, porównywalne jedynie z atakami na silnie umocnione posterunki lub walką w okrążeniu. Wymagały szczegółowego rozpoznania, twórczego planowania oraz bystrości umysłu i odwagi tych, którzy szli z pistoletami na więzienne mury... Znany historyk i pisarz Stanisław M. Jankowski opisuje w tej książce kilka z nich. Rekonstruuje nie odnotowane w podręcznikach, nawet akademickich, powstanie czortkowskie 1940 r. Prowadzi czytelnika szlakiem "odbijanek" na Wileńszczyźnie. Odkrywa kulisy nie zrealizowanego w 1944 r. śmiałego planu zdobycia więzienia Montelupich w Krakowie, a także jedynego w dziejach szturmu na obóz koncentracyjny - w Holýšovie - z którego "wyklęta" Brygada Świętokrzyska NSZ uwolniła kilkaset więźniarek. Stanisław Maria Jankowski- absolwent historii Uniwersytetu Jagiellońskiego, w 1965 r. debiutował jako publicysta. Autor kilku tysięcy publikacji w prasie krajowej i zagranicznej, także polonijnej, pisywał też słuchowiska dla Teatru Polskiego Radia i scenariusze filmów dokumentalnych. Twórca wystaw historyczno-dokumentalnych, eksponowanych m.in. w Nowym Jorku, Londynie, Budapeszcie, Paryżu, Bostonie. Spod jego pióra wyszło dwadzieścia książek poświęconych Armii Krajowej i zbrodni katyńskiej. Wieloletni redaktor "Biuletynu Katyńskiego", konsultant historyczny filmu "Katyń" Andrzeja Wajdy. Autor książki "Karski. Raporty tajnego emisariusza" (REBIS 2009), współautor, z Jolantą Drużyńską, "Wyklętych życiorysów" (REBIS 2010) oraz "Ucieczek specjalnego znaczenia" (REBIS 2011). W 2012 r. opublikował "Dziewczęta w maciejówkach" (TRIO 2012). Jego reportaże, słuchowiska i książki wielokrotnie nagradzano. Za upowszechnianie prawdy o zbrodni katyńskiej odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
UWAGI:
Bibliogr. Indeks.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
W książce tej autor opowiada o minionym bezpowrotnie świecie swego dzieciństwa, o szczęśliwym i beztroskim życiu podrastających chłopaków, przerwanym wybuchem bomb i granatów, o długich i mrocznych latach okupacji i o bezprecedensowych dniach euforii, heroizmu, bohaterstwa i tragedii powstańczej Warszawy. A także o miesiącach niewoli i o podróżach po drogach zrujnowanej, powojennej Europy i wreszcie o zawiedzionych nadziejach powrotu wraz z Armią Andersa do wolnej i niepodległej Polski. Narratorem opowiadania jest młody chłopak, świadek i uczestnik wydarzeń, opisujący je już jednak z perspektywy człowieka zbliżającego się do kresu swego życia. Wszystkie występujące w książce osoby, jak też miejsca i wydarzenia, są autentyczne, zilustrowane przez autora garścią zachowanych jakimś cudem lub zaczerpniętych z różnych źródeł fotografii. Nastroje zaś ówczesne i uczucia oddane jak najwierniej. Wspomnienia zostały napisane dla synów nie tylko po to, aby poznali historię życia swego ojca i zrozumieli, dlaczego nie urodzili się w Polsce, ale także po to, by wiedzieli, gdzie są ich korzenie i poznali ojczyznę swych przodków.
UWAGI:
Indeks.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
kom. red. Błażej Brzostek [et al.] ; Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, Instytut Pamięci Narodowej [>>] - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.
ADRES WYDAWNICZY:
Warszawa : Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk : Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2010.
